طالبان طی بیشتر از یک سال محدودیتهای زیادی بر زنان در افغانستان وضع کرده است. این گروه به محض رسیدن به قدرت، دروازههای مکاتب را به دختران بالاتر از صنف ششم مسدود کرد و به تدریج زنان را از حضور در ساختارهای حکومتی نیز حذف کرد.
رهبری این گروه حدود دو ماه پیش دستورهای سختگیرانهتری مبنی ممنوعیت حق کار و تحصیل زنان افغانستان صادر کرد که با موجی از واکنشهای ملی و بینالمللی هم روبرو شد.
این درحالی است که طالبان محرومیتهای زنان از کار، آموزش و سایر آزادی فرادی را یک امر شرعی و اسلامی میدانند و مدعیاند حقوق زنان را براساس «شریعت اسلامی» در جامعه تأمین خواهند کرد.
برخی فعالان حقوق زن این دیدگاه طالبان را نمیپذیرند و میگویند استدلالهای مقامات طالبان در خصوص زنان پایه و اساس شرعی و اسلامی ندارند.
مونسه مبارز، فعال حقوق زن و آگاه مسایل سیاسی با اشاره به وضعیت زنان در حکومت طالبان به خبرنگار «فرخنده نیوز» گفت: «وضع محدودیتها از سوی طالبان بر زنان کشور کدام دلیل شرعی و اسلامی ندارد. بلکه یک عملکرد سیاسی برای تأمین منافع این گروه است که به این روش زنان به گروگان گرفته شدهاند.»
خانم مبارز با بیان این که «محدودیت طالبان بر زنان در تاریخ و فرهنگ مردم افغانستان جای ندارد»، افزود: «طالبان با تغییر روایتهای دینی زنان را ابزار مقاصد سیاسیشان قرار میدهند و این هیچ ارتباطی به دین و فرهنگ مردم افغانستان ندارد، بلکه ارتباط به آجندای سیاسی طالبان دارد. »
وی همچین گفت: «این گروه هرگاه از آدرس کشورها و سازمانهای بینالمللی تحت فشار قرار بگیرد در صدد وضع محدودیت و آزار و اذیت زنان بر میآیند، چون میدانند که بحث زن یک بحث مهم و ارزشمند برای جهانیان است. طالبان هم میخواهند از همین طریق جهانیان را تحت فشار قرار دهند تا به رسمیت شناخته شوند و کمک دونرهای خارجی را هم جلب کنند.»
به گفته این فعال حقوق زن، «دنیا اما این گروه را با چنین ساختار و حکومتداری هرگز به رسمیت نخواهند شناخت. زیرا بحث زنان افغانستان بحث یک نفر و چند نفر نیست، بلکه بحث ۱۹ میلیون نفوس یک کشور است که طی ۲۰ سال اخیر در تمام روند توسعهای و انکشافی سهیم بودند.»
مبارز در خصوص ادعای طالبان مبنی بر تأمین حقوق زنان براساس “شریعت اسلامی”، تصریح کرد: «ادعای طالبان مبنی بر این که در چارچوب شریعت اسلام برای زنان حقوقی قائلاند یک ادعای دروغ و واهی است، به خاطر این که چارچوبهای شریعت کاملاً واضح و مشخص است که براساس آن آموختن علم بر مرد و زن فرض است و همه انسانها را به آموختن علم و دانش توصیه کرده است. بنابر این، میتوان گفت که دیدگاه طالبان خلاف شریعت است، چون در هیچ جای شریعت گفته نشده که مردها درس بخواهند اما زنان نه. »
وی با بیان این که دیدگاه طالبان در خصوص وضع محدودیتها بر زنان «شرعی و اسلامی» نیست، میافزاید: طالبان با این روش میخواهند حمایت نیروهای خشنشان را که بر اساس همین روایتها آدم میکشند و جنایت میکشند با خود داشته باشند.
این آگاه مسائل سیای در اخیر گفت: «تا زمانی که مردم افغانستان به شمول رهبران سیاسی در برابر گروه طالبان متحد و منجسم نشوند و همچنین جهان حمایتشان را از طالبان قطع نکنند راه حلی هم وجود نخواهد داشت و بحران فعلی افغانستان همچنان غیرقابل حل خواهد بود.»