فرخنده: مرکز خبرنگاران افغانستان در گزارشی به مناسبت ۲ نوامبر (۱۲ عقرب)، «روز جهانی پایان دادن به معافیت از مجازات جرایم علیه خبرنگاران»، اعلام کرد که طی سه سال حاکمیت طالبان، دستکم ۴۴۷ رویداد نقض حقوق خبرنگاران و کارمندان رسانهها در کشور ثبت شده است. این آمار شامل تهدید، خشونت، بازداشت و حتی قتل خبرنگاران است که نشاندهنده وخامت اوضاع برای رسانهها و آزادی بیان در افغانستان میباشد.
طبق گزارش این مرکز، در سه سال گذشته سه خبرنگار در افغانستان کشته شدهاند و دهها مورد تهدید و خشونت علیه رسانهها و کارکنان آنها ثبت شده است. همچنین ۲۲۰ مورد بازداشت خبرنگاران از سوی طالبان گزارش شده که این روند نشاندهنده کنترل شدید بر رسانهها و افزایش تهدیدات علیه خبرنگاران است.
مرکز خبرنگاران افغانستان همچنین یادآور شده است که در دو دهه گذشته بیش از ۱۲۰ خبرنگار و کارمند رسانهای در افغانستان جان خود را در اثر جنگها و جرایم سازمانیافته از دست دادهاند. اما در بیش از ۹۰ درصد این موارد، عدالت برای قربانیان تامین نشده است و فرهنگ معافیت از مجازات همچنان بر فضای قضایی کشور حاکم است. از سال ۲۰۰۱ تاکنون، ۱۲۸ خبرنگار و کارمند رسانهای، که ۲۰ تن از آنها زنان بودهاند، جان باختهاند، اما هیچ تلاش مؤثری برای برخورد با عاملان این جنایات انجام نشده است.
این مرکز از طالبان خواسته است که عدالت را برای خبرنگاران قربانی تامین کنند و احترام به حقوق خبرنگاران و آزادی رسانهها را در اولویت قرار دهند. همچنین این نهاد خواهان لغو مقررات محدودکنندهای است که آزادی بیان را در کشور بهطور بیسابقهای محدود کردهاند.
بر اساس گزارشهای داخلی و بینالمللی، پس از روی کار آمدن طالبان، موج گستردهای از سانسور و محدودیتها بر رسانهها تحمیل شده است. طالبان نهتنها محدودیتهای شدیدی بر کار رسانهها اعمال کردهاند بلکه در دو سال نخست حکومت خود، حداقل ۱۱۰ رویداد خشونت علیه خبرنگاران ثبت شده است. در این مدت، سه خبرنگار در بلخ و یک خبرنگار در کابل کشته شدهاند.
مرکز خبرنگاران افغانستان هشدار میدهد که گسترش معافیت از مجازات و افزایش تهدیدات علیه خبرنگاران، اثرات زیانباری بر جامعه خواهد داشت و مانع از پیشرفت کشور میشود. این نهاد تأکید دارد که برای حفظ آزادی بیان و جلوگیری از تضعیف روزافزون رسانهها، ضروری است که قوانین حمایتی برای خبرنگاران اجرایی شوند و فشارهای وارده بر رسانهها کاهش یابد.
این گزارش، زنگ خطری برای جامعه جهانی و نهادهای حامی خبرنگاران است تا توجه بیشتری به وضعیت خبرنگاران در افغانستان داشته باشند و از حقوق آنها در برابر تهدیدات روزافزون محافظت کنند.