داکتر ثریا ایزدپناه، یکی از پزشکان برجسته بخش جراحی پلاستیک در افغانستان، در گفتگو با” رسانه فرخنده” تاکید بر اهمیت تغذیه و سلامت روان مادران، به بررسی عواملی می‌پردازد که سبب نقص عضو در کودکان می‌شوند. او با روایت‌هایی تأثیرگذار از تجربه‌های خود در شفاخانه، به اهمیت حمایت خانواده و جامعه در مقابله با این مشکلات اشاره می‌کند و دختران افغان را به امید و تلاش برای ساختن آینده‌ای روشن‌تر ترغیب می‌نماید.
داکتر ایزدپناه میگوید، یکی از معضلاتی که بسیاری از کودکان کشور با آن دست به گریبان هستند: نقص عضو است. او معتقد است که سوتغذیه و مشکلات روانی مادران از عوامل اصلی این مشکل هستند. به گفته او، والدین، به ویژه مادران، باید از نظر روحی و جسمی در شرایط مناسبی باشند تا بتوانند فرزندان سالمی تربیت کنند.
وی تأکید می‌کند: “جسم تابع روان انسان است. وقتی یک کودک از نظر روحی خوب باشد، به طور طبیعی جسم او هم در سلامت خواهد بود.” او بر اهمیت تغذیه مناسب و رفتار سالم مادران اشاره می‌کند و میگوید این دو عامل به صورت مستقیم بر سلامت مادر و فرزند تأثیرگذار است.
پژوهشگران بر این باورند که مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی و محیطی می‌توانند منجر به بروز نقص عضو در اطفال شوند. داکتر ثریا از عوامل اجتماعی مانند اقتصاد ضعیف خانواده‌ها، سوتغذیه مادران، ازدواج‌های نزدیک خانوادگی، و مشکلات روانی مادران یاد می‌کند. همچنین، عوامل محیطی مانند آسیب‌پذیری مادران در مناطق جنگ‌زده و استفاده از داروهای خاص در دوران حاملگی نیز در این زمینه مؤثر هستند.
داکتر ایزدپناه در گفتگو با ما از تجربیات خود در محیط کار شفاخانه و برخورد با بیماران میگوید. او به خاطراتی از مادرانی اشاره می‌کند که به دلیل نقص عضو فرزندشان دچار شرم و خجالت شده‌اند. او به یاد می‌آورد: “هیچ فرزندی برای والدین خود زشت نیست، اما در جامعه ما والدین احساس شرم و حقارت می‌کنند.” او داستان مادری را روایت می‌کند که پس از تولد فرزندش، به دلیل نقص عضو، روی او را پنهان می‌کرد. با این حال، بعد از عمل جراحی موفق، مادر و فرزند با خوشحالی شفاخانه را ترک کردند.
او همچنین از بیماری یاد می‌کند که به دلیل وضعیت اقتصادی ضعیف، مدیر مدرسه‌اش تصمیم گرفت هزینه‌های جراحی او را بر عهده بگیرد. این اقدام، حس همدلی و مسئولیت‌پذیری در جامعه را برای دکتر ایزدپناه بسیار ارزشمند جلوه داد.
داکتر ثریا در سال ۱۳۵۴ در کابل به دنیا آمد. او از کودکی با مسئولیت‌های سنگین روبه‌رو شد. در زمانی که او دانش‌آموز کلاس هشتم بود، مادرش به شدت بیمار شد. این بیماری مادر، او را بر آن داشت که هدف مشخصی برای آینده خود تعیین کند و در راه طبابت قدم بردارد. او معتقد است: “کسی که درد را تجربه می‌کند، بهتر می‌تواند آن را درک کند.”
دوران تحصیل او با سخت‌کوشی فراوان همراه بود. پس از فارغ‌التحصیلی از لیسه نسوان افشار، با رتبه بالا وارد انستیتوت دولتی طب کابل شد و سپس تخصص خود را در جراحی پلاستیک از شفاخانه میوند گرفت. او طی ۲۳ سال اخیر در شفاخانه‌های افغانستان خدمت کرده و همواره تلاش کرده تا بهترین درمان‌ها را به بیماران خود ارائه دهد.
داکتر ایزدپناه از حمایت‌های بی‌دریغ همسرش نیز یاد می‌کند. او میگوید: “همسرم همیشه پشتیبان من بوده، حتی در نیمه‌شب‌ها که به دلیل کار مجبور بودم به شفاخانه بروم.” به نظر او، یکی از رازهای موفقیتش در زندگی و کار، همراهی و حمایت همسرش بوده است.
در پایان، داکتر ثریا پیامی برای همه دختران و زنان افغانستان دارد: “دختران باید به تحصیل و تعلیم ادامه دهند، چرا که آنها مادران آینده‌اند و مادران هستند که می‌توانند جامعه‌ای خوب بسازند.” او از شرایط کنونی افغانستان ابراز امیدواری می‌کند و معتقد است که این وضعیت ناپایدار است و روزی بهبود خواهد یافت.
گزارش: سهیلا گلستانی