فرخنده: اعضای «جنبش زنان بهسوی آزادی» به مناسبت فرا رسیدن شب یلدا، شهروندان افغانستان را به مقاومت فرهنگی در برابر طالبان دعوت کردهاند. آنان از مردم خواستهاند تا با برگزاری جلسات شعرخوانی و قصهگویی، چراغ فرهنگ دیرینه خود را روشن نگه دارند و در برابر محدودیتهای اعمالشده از سوی طالبان ایستادگی کنند.
این گروه از فعالان زن در یک اعلامیه منتشره در روز جمعه (۳۰ قوس) شب یلدا را به عنوان «کهنترین آیین آریایی» توصیف کرده و آن را بخشی از هویت فرهنگی مردم افغانستان دانستهاند. در این اعلامیه آمده است: «در سرزمینی که میراثدار فرهنگهای غنی و دیرینه است، گروهی از تاریکاندیشان با پوشش دین و بهانه شریعت، به خاموش کردن چراغ فرهنگ و سنتهای اصیل ما برخاستهاند.»
اعضای جنبش زنان بهسوی آزادی افزودهاند: «طالبان، دشمنان شادی و زیبایی، شب یلدای ما را حرام میخوانند، گویی که گرامیداشت نور و عشق، دشمنی با خداست.» آنان در ادامه تأکید کردهاند که تجلیل از شب یلدا نه تنها مخالف شریعت نیست، بلکه تلاشهای طالبان برای محدود کردن آیینهای فرهنگی را محکوم کرده و از مردم خواستهاند تا با مقاومت فرهنگی، این شب را جشن بگیرند.
در این اعلامیه آمده است: «ما شب یلدا را جشن میگیریم، چون باور داریم که نور همواره بر تاریکی پیروز خواهد شد. ما شب یلدا را پاس میداریم، چون باور داریم که فرهنگ ما، زندگی ماست. ما شب یلدا را فریاد میزنیم، چون باور داریم که طالبان با تمام تلاششان، قادر به خاموش کردن چراغ این آیین نخواهند بود. یلدای امسال، صدای ما بلندتر از همیشه خواهد بود؛ فریادی از دل تاریکی، برای نور و امید.»
شب یلدا که طولانیترین شب سال است، همزمان با پایان فصل پاییز و آغاز فصل زمستان برگزار میشود. این شب به عنوان میراث ناملموس فرهنگی مشترک میان افغانستان و ایران در سازمان یونسکو به ثبت رسیده است. با این حال، در چارچوب قانون امر به معروف و نهی از منکر طالبان، تجلیل از شب یلدا به عنوان یکی از «منکرات خاص» شناخته شده و محتسبان طالبان موظف به جلوگیری از برگزاری جشنهای مرتبط با این شب هستند.
شب یلدا نه تنها در افغانستان و ایران، بلکه در کشورهای دیگری همچون تاجیکستان، آذربایجان و ترکیه نیز جشن گرفته میشود.