کشور که در آن زمینه ای به کار گیری علم تخصصی من وجود نداشته باشد انگیزه برگشتن به آن را ندارم!
چنانچه در جامعه شناسی توسعه ، تحول و تغییر مثبت در یک جامعه نتیجه ی چندین تغییر اجتماعی است.
یکی از پیش نیاز های توسعه در یک جامعه، مشارکت افراد نخبه و تحصیل کرده در یک جامعه است و همچنان تغییر در ساختار های سنتی به خصوص در بخش های فنی و تخصصی، کاهش فقر این ها از جمله مسایل مهم است که یک دانشجو و نسل جوان که تعریف از تغییر و دگرگونی در جامعه دارد را وادار میسازد که در جامعه ای که پذیرایی نیروی تخصصی و علم تخصص آن نیست قدم نه گذارد و بیشتر از راه علم و اگاهی در مسیر تغییر در افغانستان ناامید شود.
کشور که در آن زمینه ای به کار گیری علم تخصصی من وجود نداشته باشد انگیزه برگشتن به آن را ندارم،
زبیده جمال فارغ التحصیل رشته علوم سیاسی از دانشگاه امریکایی بیروت پایتخت لبنان است.
او که دوره تحصیلی خود را در کشور آسیای میانه به پایان رسانده است میگوید از بازگشت به افغانستان تحت حاکمیت طالبان می حراسم و انگیزه برای برگشت و زندگی در افغانستان را ندارم.
از او در مورد اینکه چرا به افغانستان بر نمیگردد پرسیدم؟
در پاسخ برایم گفت؛ میخواستم درس هایم را تمام کرده و به کشورم افغانستان برگردم و دانش و تجربه ی را که کسب کرده بودم برای پیشرفت کشورم به کار بگیرم، اما من که علوم سیاسی خوانده ام، با تغییر حکومت و وضع محدودیت های برای قشر زنان و دختران از برگشت به افغانستان امید و انگیزه ای ندارم، چرا که افغانستان تبدیل به زندان برای دختران و زنان شده است.
در مورد وضعیت جاری در افغانستان و آینده که بدور از حق تحصیل برای دختران رقم خورده است از او نظری خواستم، میگوید افغانستان کشور رو به پیشرفت است زنان نصف جمعیت جامعه را تشکیل میدهد اما حق تحصیل که یگانه راه برای رسیدن به خود اگاهی و انتخاب داشتن یک زندگی سالم و صلح آمیز دریک جغرافیای که آنان زندگی میکند از ما گرفته شود آن جامعه دست خوش پیشرفت و توسعه نخواهد شد، یک جامعه بدون زنان و دختران تحصیل کرده بستری برای یک جامعه مرد سالار و خانواده های که به آسانی از پس مسایل فردی و جمعی خود بر نخواهد آمد ساخته خواهد شد.
طالبان پس از باز گشت در ۱۵ اگست ۲۰۲۱ علیه زنان و فعالیت آنها در جامعه دساتیر محدود کننده صادر کرده اند که این محدودیت های وضع شده برای زنان، حوزه های مختلف فعالیت زنان و دختران افغان را در بر میگرد.
ممنوعیت ادامه تحصیل، محدودیت در مکان های تفریحی، فضای عمومی، محدودیت در حق کار، محرومیت از سیاست از جمله محدودیت های طالبان برای زنان است.
این وضع محدودیت ها ، زندگی روزمره زنان و دختران افغان را و همچنان داشتن یک برنامه برای زندگی طبق معیارات و اصولی آزادنه، زیر پوشش قرار داده است پس جای برای ارایه تخصص و بکارگیری از علم که نسل جوان افغانستان به خصوص زنان کسب کرده اند باقی نمانده است .
زبیده جمال دختری از ولایت غزنی با همت بلند و شوق که به تحصیل داشت به کابل آمد و مکتب را در لیسه معرفت به پایان رسانده و با تلاش و کوشش هایش توانست در بورسیه دانشگاه امریکایی در بیروت کامیاب شود و برای کسب علم و دانش راهی سفر دور شد.
بانو جمال افزود در تلاش است در خارج از افغانستان در یکی از کشور های تحصیلات خود را ادامه دهد و از راه دور بتواند نظر به دانش و تجربه خویش به دختران افغان کمک کند .
همانند زبیده جمال افراد زیاد خواهد بود مخصوصا دختران این سر زمین که تصمیم دوباره برگشت به این کشور را نخواهند داشت و این یک پراگندگی و عدم داشتن اجتماع متخصص زنان برای پیشرفت این کشور و بهبود وضعیت زنان خواهد بود.