دشواری های زندگی زنان افغانستان در ایران؛
زنان افغان به امید کار و بهبود زندگی به ایران مهاجرت می کنند
مژگان ۱۹ ساله با خانواده هفت نفری اش بعد از روی کارآمدن طالبان کابل را ترک می کنند.
مژگان که صنف دوازده را تمام کرده و می خواست تحصیلات عالی را فرابگیرد، اما با منع تحصیل دختران و بسته شدن مکتبها و دانشگاه ها دیگر دلیل برای ماندن در افغانستان را نداشت.
برادران بزرگ تر از مژگان هر دو کار می کردند و هم درس میخواندند اما بعد از سقوط نظام بیکار شدند و مجبور به ترک کشور شدند.
مژگان برای کمک به خانواده و بهتر شدن وضع اقتصادی شان در کارخانه ایرانی خیاطی می کند.
مژگان می گوید فشار کار بسیار است و اما مزد آن بسیار کم، بسیاری از کارخانه ها با حجم کار بسیار زیاد، معاش بسیار کم به کارمندان مهاجر افغان میدهند.
مژگان می گوید حالا که وقت درس و تحصیل من و همسالان من است اما بسیاری از دختران افغان آواره شدند و باید برای پیش برد زندگی شان کار کنند.
او می افزاید از صبح تا شب مصروف خیاطی است و شب ها هم از شدت خستگی نمیتواند از طریق آنلاین به تحصیل اش ادامه دهد.
نظیفه احمدی، خانم آرایشگر است که بعد از بسته شدن آرایشگاه ها و از دست دادن کار اش از سوی طالبان به ایران مهاجر شده است.
او نیز در کارخانه ای، خیاطی می کند وی از کار زیاد اما مزد کم شکایت دارد.
نظیفه می گوید ۳۷ سال پیش در خانوادهی به دنیا آمده که از نظر اقتصادی وضعیت توبی نداشته است، تنها پدرشان برای اتهیه نان میکرده است.
او خواهران زیاد و یک برادر دارد که از همه خواهران کوچکتر است. نظیفه گفت، خواهر بزرگ ام در تلاش بود تا کاری کند که با پدر در خرچ و مصارف زندگی کمک کند.
او می گوید« نه ساله بودم که در خانه همسایه برای یادگیری آرایش رفتم آنجا این حرفه را یاد گرفته و کم کم صاحب درآمد شدم، خوش بودم ، زیرا توانسته بودم دست پدر را سبک تر کنم.”
او با آهی سردی گفت،” با گذشت چند سال وقتی برای خود استادی شده بودم، خواستم مستقل و بیشتر کار کنم، اما در ایران برای یک مهاجر افغانی جواز دکان و یا آرایشگاه مستقل را نمیدادند، و من هم نتوانستنم مستقل کار کنم.”
نظیفه با خانواده تصمیم می گیرند به افغانستان کشور خودشان برگردند، خانم نطیفه در افغانستان بازهم به کاراش ادامه می دهد تا کمک دست به شوهرش باشد.
کارهایش به خوبی پیش می رفت و از لحاظ اقتصادی مشکل نداشتند، خانم احمدی تصمیم می گیرد درس اش را که به خاطر مشکلات اقتصادی ناتمام گذاشته بود ادامه بدهد، در یکی از دانشگاه ها تحصیلات عالی را شروع می کند و در کنار این همزمان دو سالون زیبای و آرایش را اداره می کند.
اما با تغییر نظام و منع کار و تحصیل نظیفه با فرزندان اش دوباره مهاجر می شوند.
او تنها سرپرستی سه فرزند، دو دختر و یک پسر اش را دارد.
از کنار گذاشتن متخصصان و هنر آفرینان افغانستان حتی روزنامههای ایران هم خبر داده و نوشته است که زنان افغانستان در کشور جمهوری اسلامی ایران با وجود داشتن تحصیل گوشه نشین و منزوی اند.
این خبر را روزنامه هم میهن ایران در یکی از تیراژهایش نوشته و افزوده است که” بیشتر زنان افغان با وجود تحصیل، گوشه نشین و منزوی اند.”
از سوی هم فعالان حقوق مهاجرت به این باور هستند که وضعیت مهاجران افغانستان در ایران و به خصوص زنان همیشه در وضعیت بحرانی و رنج آور بوده و دلیل آن این است که قانون گذاری نسبت به مهاجران وجود نداشته و قانون حمایت گری برای مهاجران در ایران وجود ندارد.
روزنامه ایرانی (هم میهن)؛ با نشر گزارش در( یازدهم دسامبر ۲۰۲۳) تحت عنوان (زنان مهاجر افغان؛ کارگران نامریی) گفت؛ زنان افغان فعالیت قابل توجهی در بخش تولید در ایران دارد.
این روزنامه بیان کرده، اغلب این زنان با مزد های کم در داش های خشت پزی و زیر زمینی ها مصروف کار هستند.
روزنامه ایرانی می افزاید؛ زنان به امید بهبود اوضاع اشتغال به ایران مهاجرت می کند اما زنان افغان در ایران استسمار و بهره کشی می شوند.
طبق گزارش روزنامه هم میهن در ایران، چهار تا پنج میلیون مهاجر که نود درصد آن افغانستانی هستند در ایران زندگی میکنند که ۴۱ درصد آن زنان است، با حاکمیت طالبان در افغانستان و محروم شدن زنان از کار و تحصیل به اساس فرمان های طالبان، مهاجرت زنان افغان به ایران شتاب بیشتر گرفته است.
سهیلا گلستانی