مشکلات صحی در جامعه ی سنتی
فراه ولایت که زنان آن با کمبود پزشک دندان مواجه هستند.
این ولایت از جمله ولایت های سنتی افغانستان است که هنوز هم بعضی از خانواده‌ها اجازه نمی‌دهند که زنان شان نزد داکتر دندان مرد یا مراجعه کنند. در مناطق مختلف این ولایت زنان برای رفتن در بیرون از خانه برقع یا چادری می پوشند. این محدودیت ها بعد از تسلط دوباره ی طالبان افزایش یافته و امروز زنان در ولایت فراه نمی تواند به خاطر درمان مریضی به داکتر زن مراجعه کنند.
بعضی از داکتران با ابراز نگرانی از این موضوع می گوید: زنان در فراه در وضعیت بدی صحی و اجتماعی قرار دارند.
کمبود داکتران زن در این ولایت هم چنان مشکلات زیادی را به وجود آورده است.
شاکره کلان‌تری با دو قابله و هشت کارآموز، اخیرا یک مرکز مراقبت و درمان دندان ویژه‌ی زنان را در فراه راه‌اندازی کرده است. این پزشک ۲۷ ساله گفته است، دست‌رسی زنان به خدمات دندان‌پزشکی در فراه بسیار کم است: «ازدحام در درمان‌گاه بسیار زیاد است و من مجبورم که سخت کار کنم. حالا در ناحیه‌ی گردن و کمر خود درد احساس می‌کنم؛ اما سختی‌ها را تحمل می‌کنم تا بتوانم به زنان در ولایت فراه کمک کنم.»
گفته می شود در این ولایت پنج دندان‌پزشک زن که از جمله چهار نفر آن‌ها آزمون شورای طبی را سپری نکرده‌اند، در درمان‌گاه‌ها و معاینه‌‌خانه‌های شخصی مصروف ارایه‌ی خدمات صحی اند؛ اما این تعداد در مقایسه با جمعیت زنان در فراه بسیار اندک است.
زرمینه بارکزی، از جمله‌ی زنان دیگری است که در بخش پروتز دندان کار می‌کند. او به رسانه‌ی رخشانه گفته است: «ما در فراه کمبود شدید پزشک زن داریم و این مشکل به این زودی‌ها حل ناشدنی است.»
زرمینه ادعا می‌کند که برخی از پزشکان مرد در فراه دست به تبلیغ«نادرست» علیه زنان پزشک می‌زنند که از نظر او، این وضعیت کار را تا حدودی برای آن‌ها دشوارتر می‌سازد.
در جامعه ی سنتی مانند افغانستان، کمبود داکتران زن در شفاخانه ها باعث می شود تا بیشتر از زنان که مریضی هستند یا حمل دارند در جریان ولادت جان خود را از دست بدهند.
طالبان پس تسلط دوباره در افغانستان مکاتیب و دانشگاها را به روی دختران محصل بستند.
اما به تازگی این گروه از جذب دختران فارغ صنف دوازدهم به انستیتوت‌های صحی خبر داده‌اند.
خبرگزاری باختر تحت کنترول طالبان روز(سه‌شنبه، ۱ حوت) گزارش داد که وزارت صحت عامه‌ی این گروه با ارسال مکتوبی به اداره‌های محلی این وزارت در ولایات مختلف، خواسته تا روند جذب دختران فارغ‌التحصیل از صنف دوازدهم را در انستیتوت‌های صحی دولتی آغاز کنند.