فرخنده: با وجود ممانعت های طالبان در برگزاری از جشن نوروز در افغانستان، مراسم موسوم به «جهنده بالا» برای تجلیل از این جشن باستانی در زیارتگاه سخی در شهر کابل برگزار شد.
اما در برخی از گزارش ها گفته شده که طالبان، در ولایت های مختلف مانع برگزاری جشن نوروز شدند.
سال گذشته نیز وزارت امر به معروف و نهی از منکر حکومت طالبان، نوروز را «جشن غیراسلامی» خواند و اعلام کرد که هیچ کسی در افغانستان نباید از نوروز تجلیل کند
نوروز اولین روز بهار است و در آن طبیعت از خوابی طولانی بیدار میشود و مجددا زندگی خودش را از سر میگیرد.
جشن نو روز که برگزاری آن از ارزش های ملی و فرهنگی افغانستان شمرده می شود، یکی از بزرگترین جشن های باستانی در افغانستان است که پیشینه آن به چندین هزار سال قبل بر می گردد. با داخل شدن سال نو در رگ رگ طبیعت خون تازه جاری می شود.
ابازر احمدی استاد در یکی از مرکز آموزشی در کابل می گوید«
در افغانستان، تجلیل نوروز هر سال حتا قبل از فرا رسیدن سال نو آغاز میشود. مردم حداقل یک هفته قبل، دست به پاککاری خانهها زده، با این دیدگاه که آنچه از سال قبل به نشانهی بدبختی باقی مانده را از خانههای شان دور می کند، سفرهی هفت سین آماده کرده و از بهار با حلوای سمنک پذیرایی می کنند.
مردم در روز نوروز، میلهگاهگردی، بزکشی، دید و بازدید از دوستان و آشنایان دارند. در این مراسم، لباسهای نو به تن کرده، با دستهای رنگ حنا بسته به پیشواز استقبال از بهار میروند.»
به گفته ی آقایی احمدی؛ نوروز خود جز فرهنگ دیرینه مردم افغانستان است حتا قبل از دورهی زرتشتیان بوده، قدمت داشته است این روز هر سال تجلیل شده و مردم آن را گرامی داشته اند.
طالبان اما نوروز راحرام دانسته و تجلیل از این روز را منع کردند. آنان به این باور است که طالبان اما به این باور است که این روز، روز تولد جمشید زرتشت است وگرامی داشت از این روز حرام است.
این گروه پس از به حاکمیت دوباره در افغانستان در سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، تجلیل از این روز را حرام اعلان نموده و امسال برای سال سوم است که مردم این روز را در خانه های شان تجلیل می کنند.
با این حال ابازر احمدی می گوید: «از نگاه شریعت حرام به حکمی اطلاق میشود که مغایرت داشته باشد با نقص یکی از حکمهای اسلامی؛ اما تجلیل از نوروز هیجگونه مخالفت با نادیده گرفتن حکمهای شرعی ندارد. این عید تنها مقدمهایست برای نو شدن زندگی، احیای طبیعت، و دوباره رسیدن بهار.»
در گذشته مردم، آغاز سال نو را با دعای تحویل سال در مساجد آغاز می کردند و در هنگام تحویل سال با دعا و نیایش از خداوند می خواهستند که سال نو را سال خوبی برای آنها قرار دهد.
پیش از طالبان، مردم افغانستان با راه اندازی برنامه های مختلف نورزو را به شکل ویژه ی تجلیل می کردند.
طوری که استان بلخ به مرکزیت شهر مزار شریف در شمال افغانستان همهساله با نزدیک شدن فصل بهار و جشن باستانی نوروز، حالوهوای دیگری به خود میگرفت و آماده پذیرایی هزاران مسافر و زایر از نقاط مختلف افغانستان و کشورهای همسایه میشد.
تجلیل از نو روز را مردم با برافراشته شدن علم سخی در مزار شریف، آغاز می کردند
زیارتگاه روضه مزار شریف تا 40 شبانه روز پذیرای مردم بود که از گوشه و کنار افغانستان و جهان خود را به مزار شریف رسانده که روزهای چهارشنبه و شب های جمعه اوج حضور مردم در بارگاه منسوب به حضرت علی (ع) بود.
کابل نیز از مناطق مهم دیگری است که زیارت سخی در آن انجام می شود. در کابل نیز پرچم منسوب به مولا علی (ع) توسط علما، روحانیون و پهلوانان افغان در نخستین روز ماه حمل برافراشته شده و تا 40 روز که علم برافراشته است، مردم به زیارت سخی آمده و به نیایش و دعا می پردازند.
مردم با شور و شوق در این روز به زیارت و مکان های مقدس می رفتند بر علاوه بیشتر از هموطنان ما این روز را کنار فامیل های شان در طبیعت و هوای آزاد تجلیل می کردند.
این در حالی است که مجمع عمومی سازمان ملل متحد در چهارم حوت 1388 (23 فبروری 2010) روز 21 مارچ (نوروز) را در تقویم خود به عنوان روز جهانی ثبت نمود. سازمان ملل، ثبت نوروز را در چهارچوب مادهی چهل و نهمِ مصوبات این سازمان، به منظور تقویت فرهنگ “صلح جهانی” عنوان کرده است.