فرخنده: بخش حقوق بشر هیئت معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما) در گزارش سه ماهه اخیر خود، وضعیت نگرانکنندهای را از تلفات غیرنظامیان و نقض حقوق بشر در این کشور ارائه کرده است. طبق این گزارش، از تاریخ ۱۳ حمل تا ۱۰ سرطان سال جاری هجری خورشیدی، ۲۵ غیرنظامی در افغانستان جان باخته و ۴۳ تن دیگر زخمی شدهاند.
این گزارش به تفکیک تلفات غیرنظامیان اشاره کرده و میگوید که از میان کشتهشدگان، ۱۲ تن در نتیجه حملههایی که داعش مسئولیت آن را بر عهده گرفته و ۹ تن دیگر نیز در نتیجه درگیریهای مرزی میان افراد طالبان و نیروهای پاکستانی جان باختهاند. در میان این قربانیان، ۴ زن و ۳ شهروند خارجی نیز وجود دارند.
یوناما همچنین به شلیکهای طالبان در بدخشان اشاره کرده و میگوید که چهار تن از باشندهگان این ولایت در نتیجه این حملات جان باختهاند. علاوه بر این، در ماههای اخیر، طالبان ۶۰ تن را بهگونهای خودسرانه بازداشت و ۱۴۷ تن دیگر را شلاق زدهاند.
این گزارش همچنین به وضعیت زنان و آزادی بیان در سه ماه اول سال ۲۰۲۴ میلادی پرداخته است. به عنوان مثال، در روز نخست ثور ۱۴۰۳ هجری خورشیدی، در نتیجه حمله به یک بس حامل غیرنظامیان در گولایی دواخانه کابل، ۴ مرد زخمی شدند. در ۱۰ ثور ۱۴۰۳ هجری خورشیدی، در تیراندازی در مسجد صاحب زمان در ولسوالی گذره هرات، ۵ مرد و یک زن جان باخته و یک زن زخمی شد. در ۲۸ ثور ۱۴۰۳ هجری خورشیدی، در نتیجه حمله به دو موتر گردشگران خارجی در بامیان، ۵ تن جان باخته و ۶ تن دیگر زخمی شدند. همچنین در ۳۱ ثور ۱۴۰۳ هجری خورشیدی، انفجار در موترها در ایستگاه کابل یک کشته و ۳ زخمی بر جای گذاشت.
در این گزارش به بازداشت خبرنگاران نیز اشاره شده است؛ به طوری که طالبان در تاریخهای ۳ اپریل، می و جون میلادی، یک خبرنگار را در پروان و ۳ خبرنگار دیگر را در خوست بازداشت کردهاند. علاوه بر این، دو تلویزیون خصوصی به نامهای بریا و نور به دلیل آنچه که فعالیت سیاسی خوانده میشود، بسته شدهاند و طالبان در تلاش هستند تا تلویزیون تمدن را نیز تعطیل کنند.
یوناما همچنین وضعیت زنان را مورد بررسی قرار داده و اعلام کرده است که طالبان تنخواه کارمندان زن را به ۵۰۰۰ افغانی کاهش داده و در برخی از ولایتها به شرکتهای حمل و نقل دستور دادهاند که زنان بدون محرم را منتقل نکنند.
تا زمان انتشار این گزارش، طالبان واکنشی به محتوای آن نشان ندادهاند. این وضعیت به وضوح نیاز به توجه جدی و اقدام فوری جامعه جهانی را برای حمایت از حقوق بشر و بهبود شرایط در افغانستان نشان میدهد.