فرخنده: در شرایطی که دختران بالاتر از صنف ششم همچنان از تحصیل محروماند، طالبان مدعی شدهاند که در یک سال گذشته بیش از یک میلیون و ۴۴۵ هزار دانشآموز جدید در مکاتب دولتی و خصوصی کشور ثبت نام کردهاند. این آمار در حالی ارائه میشود که بسیاری از دختران از رفتن به مکتب و دانشگاه بازماندهاند و امکان شرکت در آزمون کانکور نیز از آنها سلب شده است.
سازمان یونسکو ماه گذشته با انتشار گزارشی هشدار داد که ادامه سیاستهای طالبان در مورد منع آموزش دختران تا سال ۲۰۳۰ میتواند بیش از چهار میلیون دختر دیگر را از دسترسی به تحصیل محروم کند. با این حال، طالبان اعلام کردهاند که هماکنون ۱۸ هزار و ۳۳۷ مکتب دولتی و خصوصی در سراسر افغانستان فعال هستند و ۳۱۶ مکتب جدید به تازگی تأسیس شده است.
در این مدت، طالبان همچنین اعلام کردهاند که ۲۷۱ مکتب از ابتداییه به متوسطه و از متوسطه به لیسه ارتقاء یافتهاند. علاوه بر این، آنها ادعا کردهاند که ۱۲۳ مکتب و ۱۵۹ صنف برای کودکان کوچی ایجاد شده است و بیش از ۴۱ هزار دانشآموز کوچی در این مکاتب مشغول به تحصیل هستند.
وزارت معارف طالبان در ادامه گفته است که در یک سال اخیر، بیش از ۱۶ میلیون جلد کتاب درسی برای مکاتب چاپ و توزیع شده است. اما گزارشهای مختلف از داخل افغانستان نشان میدهد که در بسیاری از مکاتب، مواد درسی به شدت تغییر کرده و مضامین علمی حذف و به جای آن درسهای ثقافت اسلامی و مضامین ایدئولوژیک اضافه شده است. این تغییرات با واکنش منفی بسیاری از دانشآموزان و خانوادهها روبهرو شده است.
همچنین، طالبان پس از به قدرت رسیدن، پوشیدن یونیفورم مکتب را که در دوران جمهوریت اجباری بود، ممنوع کرده و آن را «حرام» اعلام کردهاند. دانشآموزان پسر گزارش دادهاند که در صورت پوشیدن یونیفورم، از ورود به مکتب منع میشوند.
در این میان، سیاست طالبان در ترویج مدارس مذهبی و ایجاد مدرسههای جهادی به شدت گسترش یافته است. این گروه با تمرکز بر ایجاد این مدارس در سراسر کشور، سیاستهای آموزشی خود را بیشتر به سمت تعلیمات مذهبی سوق داده است. منتقدان این تغییرات را افراطی و تهدیدی برای آینده نسل جوان افغانستان میدانند و معتقدند که این نوع آموزشها، کشور را از مسیر توسعه و پیشرفت دور میکند.
با وجود این، سیاستهای طالبان در مورد آموزش دختران و تغییرات گسترده در برنامههای درسی همچنان با واکنشهای منفی داخلی و بینالمللی مواجه است و نگرانیهای زیادی را در مورد آینده نظام آموزشی افغانستان به وجود آورده است.