فرخنده: ملاله یوسفزی، فعال حقوق زن و برنده جایزه نوبل، در یک نوشتار در اکس، ساختار طالبان در افغانستان را به شدت محکوم کرده و آن را «افراطی، ضد زنان، بی‌رحمانه و ظالمانه» توصیف کرده است. او با تأکید بر اینکه طالبان هر روز سلاح‌های مختلفی را به سمت زنان و دختران نشانه می‌گیرند، خاطرنشان می‌کند که این رفتارها شامل ضرب و شتم عمومی و فرمان‌های بی‌رحمانه‌ای است که زنان را از یادگیری، کار و زندگی آزاد منع می‌کند.
یوسفزی این وضعیت را آپارتاید جنسیتی نامیده و تصریح کرده است که زنان و دختران افغانستان به چیزی فراتر از ابراز همدردی نیاز دارند. او از دولت‌ها و نهادهای بین‌المللی خواسته است که از قدرت خود استفاده کرده و طالبان را تحت قوانین بین‌المللی پاسخگو قرار دهند.
ملاله همچنین خواستار اقدامات جدی از سوی رهبران کشورهای مسلمان در مقابله با سوءاستفاده طالبان از دین و فرهنگ شده است و ابراز امیدواری کرده که مردم افغانستان در همبستگی با زنان و دختران بایستند.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت، این گروه اکثر حقوق اساسی شهروندان به‌ویژه زنان را سلب کرده و آنان را از ادامه تحصیل و فعالیت‌های اجتماعی منع کرده است. اخیراً، طالبان با توشیح قانون جدید تحت عنوان «قانون امر به معروف و نهی از منکر»، حتی صدا و چهره زنان را جزو عورت تعریف کرده و حضور آنان در اماکن عمومی را ممنوع کرده است.
در همین راستا، انستیتوت لاوی استرالیا در گزارشی ممنوعیت هنر و شعرخوانی زنان و دختران را «بی‌رحمانه» توصیف کرده و تأکید می‌کند که این ممنوعیت نمی‌تواند کم‌اهمیت جلوه داده شود. این انستیتوت به‌ویژه به ارزش شعر در تاریخ سیاسی افغانستان و تأثیر آن بر زنان اشاره کرده و می‌گوید که این هنر به زنان افغانستان کمک می‌کند تا تجربیات خود را بیان کنند و با جهان ارتباط برقرار کنند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که طالبان از ماه گذشته زنان را از سرودن شعر منع کرده‌اند، در حالی که زنان افغانستان تاریخچه‌ای غنی از شعر و ادبیات دارند. شعر، به‌ویژه نوع خاصی از آن به نام «لنډۍ»، در فرهنگ پشتون‌ها برای بیان عشق و اندوه استفاده می‌شود و به‌عنوان ابزاری برای مقاومت شناخته می‌شود.
انستیتوت لاوی تأکید می‌کند که با ممنوعیت دسترسی زنان به شعر، طالبان در تضاد با ادعای خود مبنی بر احترام به فرهنگ افغانستان عمل کرده‌اند و به‌طور سیستماتیک زنان را از ابزارهای بیان و ابراز هویت‌شان محروم می‌کنند.
این وضعیت نشان‌دهنده چالش‌های جدی است که زنان افغان با آن مواجه هستند و نیاز به حمایت بین‌المللی و همبستگی داخلی را بیشتر از همیشه حس می‌کند.