فرخنده: شورای امنیت سازمان ملل متحد در دسامبر نشستی کلیدی درباره افغانستان برگزار خواهد کرد. این نشست با تمرکز ویژه بر وضعیت حقوق بشری و بشردوستانه، بار دیگر چالشهای عمیق اجتماعی، بهویژه برای زنان و دختران افغان را در کانون توجه قرار میدهد.
یکی از موضوعات برجسته این نشست، بررسی سیاستهای سرکوبگرانه طالبان علیه زنان است. بر اساس گزارش یوناما، طالبان با محرومکردن زنان از آموزش، کار، و حضور در عرصههای اجتماعی، حقوق بنیادین نیمی از جمعیت کشور را پایمال کرده است. اجرای قوانین سختگیرانه، از جمله الزام زنان به محرم برای سفر و ممنوعیت فعالیت آنها در سازمانهای غیردولتی، جامعه افغانستان را درگیر بحرانی جدی کرده است.
رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل و رئیس یوناما، در گزارش خود به شورای امنیت، این موضوع را محور سخنان خود قرار خواهد داد. او پیشتر تأکید کرده بود که سیاستهای کنونی طالبان، نه تنها ناقض حقوق بشر است، بلکه آینده توسعه و ثبات افغانستان را نیز تهدید میکند.
در کنار نقض حقوق بشر، بحران انسانی افغانستان نیز ابعادی عمیقتر یافته است. بر اساس گزارش دفتر هماهنگی امور بشردوستانه (اوچا)، ۲۳.۷ میلیون نفر در افغانستان به کمکهای فوری نیاز دارند، اما محدودیتهای طالبان، بهویژه منع زنان از کار در نهادهای امدادی، ارائه کمکهای حیاتی را دشوار کرده است. این اقدامات، روند امدادرسانی را تضعیف و آسیبپذیرترین قشر جامعه، یعنی زنان و کودکان، را با خطرات جدی مواجه کرده است.
فشارهای بینالمللی برای بهبود وضعیت زنان در افغانستان همچنان ادامه دارد. کشورهای عضو کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان (CEDAW) خواستار اقدام جدی علیه طالبان شدهاند. در بیانیهای که توسط ۲۲ کشور عضو منتشر شد، از افغانستان خواسته شده است تا نقض حقوق زنان را متوقف کند و در غیر این صورت، پرونده این کشور به دیوان بینالمللی دادگستری ارجاع خواهد شد.
با وجود اتفاقنظر درباره بحران حقوق بشر در افغانستان، اعضای شورای امنیت در مورد نحوه تعامل با طالبان اختلافنظر دارند. در حالی که امریکا و متحدانش به فشارهای تحریمی و مشروطسازی تعاملات بینالمللی تأکید دارند، کشورهایی مانند چین و روسیه بر گفتوگو و تعامل بدون پیششرط تأکید میکنند.
این شکاف در رویکردها، پیچیدگی رسیدگی به بحران افغانستان را افزایش داده است. با این حال، انتظار میرود که شورای امنیت در نشست آتی، مأموریت تیم نظارتی کمیته تحریمهای ۱۹۸۸ را تمدید کند. این تیم در پایش فعالیتهای گروههای تروریستی و تأثیر آنها بر امنیت منطقهای، نقش مهمی ایفا میکند.
نشست پیشرو فرصتی است برای جامعه جهانی تا صدای زنان افغانستان را بلندتر از همیشه به گوش برساند. در حالی که میلیونها زن افغان در سکوت و زیر سایه سیاستهای سرکوبگرانه طالبان زندگی میکنند، تلاشهای بینالمللی میتواند زمینهای برای تغییر فراهم کند. بدون مشارکت زنان در جامعه، دستیابی به ثبات و پیشرفت در افغانستان امکانپذیر نخواهد بود.