فرخنده: دیدبان حقوق بشر در واکنش به ممنوعیت تحصیل دختران و زنان در انستیتوتهای طبی افغانستان توسط طالبان هشدار داده است که این تصمیم به «درد، بدبختی، بیماری و مرگ زودرس زنان» منجر خواهد شد.
این نهاد تأکید کرده است که طالبان علاوه بر ممنوعیت تحصیلی، در برخی ولایتها پزشکان مرد را نیز از درمان زنان منع کردهاند. این اقدامات، افغانستان را با بحران شدید کمبود پزشکان زن و پرستاران روبهرو کرده و دسترسی زنان به مراقبتهای بهداشتی را بهشدت محدود میکند.
به گفته دیدبان حقوق بشر، بسته شدن انستیتوتهای طبی که آخرین فرصت تحصیل دختران در کشور بود، یکی دیگر از گامهای طالبان در محدودسازی حقوق اساسی زنان است. این نهاد از جامعه جهانی خواسته است که طالبان را برای «جنایات علیه زنان و دختران» پاسخگو کنند و به این ممنوعیتهای فزاینده پایان دهند.
طبق گزارشها، رهبر طالبان در فرمانی جدید تمامی انستیتوتهای طبی و نیمهعالی را به روی دختران بسته است. نور جلال جلالی، وزیر صحت عامه طالبان، این تصمیم را در نشستی با مسئولان انستیتوتهای صحی در کابل اعلام کرد.
این اقدام در حالی صورت گرفته است که پیش از این، ممنوعیت تحصیل دختران در دانشگاهها در دسامبر ۲۰۲۲ اعمال شده بود. بسیاری از دختران افغان که به تحصیل در انستیتوتهای طبی ادامه میدادند، اکنون این فرصت را نیز از دست دادهاند.
واکنشها و نگرانیها:
ولکر ترک، کمیشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل، این ممنوعیت را «ظلم بیپیشینهای» خوانده که در جهان امروز مشابهی ندارد. او از طالبان خواست که فوراً سیاستهای تبعیضآمیز خود را لغو کنند.
کارشناسان هشدار دادهاند که تصمیمات طالبان نهتنها حقوق اساسی زنان را تضعیف میکند، بلکه بحران انسانی و بهداشتی افغانستان را نیز عمیقتر خواهد کرد. بهویژه در کشوری که با کمبود شدید پزشکان زن و قابلهها مواجه است، این ممنوعیت میتواند به افزایش بیماریها و مرگومیر مادران و کودکان منجر شود.
دیدبان حقوق بشر اشاره کرده است که بیانیه اخیر کریم خان، دادستان دادگاه بینالمللی کیفری، مبنی بر ارائه درخواستهای صدور حکم بازداشت مرتبط با وضعیت افغانستان، روزنه امیدی برای پاسخگویی طالبان به جنایاتشان ایجاد کرده است.
با این حال، این نهاد تأکید دارد که چشمانداز پاسخگویی در داخل افغانستان همچنان بسیار ضعیف است و نیاز به فشارهای بینالمللی جدیتر وجود دارد.