فرخنده: در گوشه‌ای از استودیوهای بی‌صدا در ننگرهار، صندلی‌هایی خالی مانده‌اند که تا همین دیروز، بر دوش زنانی جسور استوار بود. زنانی که نه برای شهرت، که برای رساندن صدای زنان دیگر، برای پرسیدن از صاحبان قدرت و برای نگه‌داشتن روزنه‌ای از امید در تاریکی، به رسانه آمده بودند. حالا اما، صدای آنان در همهمه فرمانی دیگر از سوی طالبان خاموش شده است.
طالبان در تازه‌ترین دستور، حضور خبرنگاران زن در رسانه‌های این ولایت را بدون همراهی «محرم شرعی» ممنوع اعلام کرده‌اند. نه فقط در دفاتر، بلکه حتی در اجرای برنامه‌های زنده، تفریحی و حتی مکالمه با همکاران مرد. دستور ساده‌ای است؛ اما سنگین‌ترین پیام را دارد: “نباشید.”
سازمان حمایت از خبرنگاران افغانستان، با لحنی تند این تصمیم را «زن‌ستیزانه» و مغایر با حقوق انسانی توصیف کرده است. در بیانیه این نهاد آمده: «زنانی که در سال‌های سخت جنگ و وحشت، میکروفن به دست گرفتند، حالا به‌خاطر جنسیت‌شان از کار رانده می‌شوند. این فقط حمله به آزادی رسانه نیست؛ این حمله به هستی زن است.»
«کمیته دادخواهی بانوان خبرنگار» نیز هشدار داده که این تصمیم بخشی از یک روند سیستماتیک برای حذف تدریجی زنان از حیات اجتماعی افغانستان است؛ روندی که با ممنوعیت آموزش، کار، ورزش و حالا حتی پرسیدن ادامه می‌یابد.
با آن‌که سازمان‌های بین‌المللی بارها خواستار احترام به حقوق زنان در افغانستان شده‌اند، اما به نظر می‌رسد این درخواست‌ها برای طالبان تنها به اندازه کاغذی در گوشه میز اهمیت دارد. سکوت جهان، آهسته‌تر از فرمان طالبان، در حال بستن راه نفس زنان خبرنگار افغان است.
یکی از خبرنگاران زن در ننگرهار، که به دلایل امنیتی نخواست نامش فاش شود، با صدایی لرزان گفته است:
«برای ما رسانه تنها یک شغل نبود؛ تنها راهی بود برای گفتن اینکه ما هستیم، می‌فهمیم، و می‌خواهیم تغییر کنیم. حالا به ما می‌گویند اگر شوهرت یا برادرت همراهت نیست، تو حقی بر کار نداری. آیا زن، بدون مرد، حق زیستن هم ندارد؟»
طبق گزارش‌ها، این فرمان تازه تنها محدود به ننگرهار نیست. پیشتر در قندهار نیز دستورات مشابهی صادر شده بود. برخی از تلویزیون‌های محلی یا تعطیل شده‌اند یا بخش‌هایی از فعالیت‌شان را متوقف کرده‌اند.
با افزایش محدودیت‌ها، صدها خبرنگار افغانستان را ترک کرده‌اند؛ و بیشتر از همه، این زنان خبرنگار بودند که قربانی سکوت و تبعیض شدند. سازمان حمایت از خبرنگاران هشدار داده است که ادامه چنین سیاست‌هایی، افغانستان را بیش از پیش در انزوای بین‌المللی فرو خواهد برد.
اما در پشت این آمار، آن‌چه فراموش می‌شود، چهره‌هایی است که سال‌ها در قاب تلویزیون، با صدایی آرام و جسور، مخاطب را به شنیدن، به فهمیدن، و به فکر کردن دعوت می‌کردند. امروز، همان صداها در خلوت خانه‌ها خاموش‌اند؛ اما هنوز امید دارند که جهان، حتی برای لحظه‌ای، به سکوت آن‌ها گوش دهد.